PCorgan.com

Het klavier raamwerk is verlijmd uit eiken en vuren houten stroken. Hiervan als het ware “sandwich” latten gemaakt waarbij de bovenste en de onderste strook uit eiken zijn waarvan de houtnerf tegengesteld gericht is om kromtrekken tegen te gaan. Aan de achterkant een strook gelijmd met afgeschuinde kant waarop de toets pennen komen te staan.

Toetsenraam_1.jpg

Toetsenraam_2.jpg

Toetsenraam_3.jpg

Hierna de toets platen op het raamwerk gepositioneerd en de boorgaten voor de klavierstiften gecenterd. De gaten boren en de klavierstiften plaatsen.

Nu kan de toplaag voor de toetsen worden verlijmd. Hiervoor heb ik eiken stroken van 140x47,2x2,5 mm gebruikt. (lxbxd). Door stroken van 47,2 mm te gebruiken komt de lijm naad precies boven een zaaglijn te liggen. Het toetst beleg wordt zowel op de onder als boventoetsen gelijmd. Na het lijmen alles geschuurd zodat het beleg mooi vlak en glad is.
De toetsen zijn dan zover klaar dat deze uitgezaagd kunnen worden. Het beste is om hiervoor een lintzaag te gebruiken. Helaas had ik deze niet tot mijn beschikking, daarom dit met een decopeerzaag gedaan. Eerst de lange zaagsnede van alle toetsen gezaagd. Daarna de kopse kanten van de boventoetsen met een figuurzaag uitgezaagd en als laatste vanaf de voorkant de korte zaagsnede tussen de ondertoetsen.
Voor de boventoetsen heb stroken (eiken) gezaagd. Het zaagblad onder de juiste hoek. De stroken zijn iets ruimer gezaagd dan nodig. Daarna deze stroken op de juiste maat geschuurd, afgekort en de voorkant onder de juiste hoek gezaagd en geschuurd. Hierna de boventoets elementen op de boventoets gelijmd waarna dit tussen resultaat ontstaat.

Tussen resultaat.jpg

Groeten Klaas

De klavieren zijn nu zover klaar dat de toetsen gebeitst en gelakt kunnen worden. De boventoetsen heb ik met zwarte waterbeits op kleur gemaakt en daarna met matte lak afgewerkt.

afgewerkte toetsen.jpg

De bakstukken heb ik ook met zwarte waterbeits op kleur gemaakt en met matte lak afgewerkt. De materialen voor het maken van waterbeits kan je vinden op http://www.politoeren.com.

toetsenraam met bakstukken.jpg

Aan de voorregel van het toetsen raamwerk is een aluminium hoekprofiel geplaatst. Door de grote gaten gaat het draadeind stiftje voor het op hoogte stellen van de toetsen.
De kleine gaatjes zijn voor de kompasveren onder de toetsen.
In de toetsen heb ik een gaatje met een diameter van 1,5 mm geboord voor de draadeindstiftjes. Deze stiftjes in de accu tol geplaatst en met laag toeren in de toetsen geschroefd.

detail toetsenraam.jpg

Op de tussen regel worden de kontakt printen geplaatst. Deze zijn besteld bij Peter Murre van custom made organ. Dit zijn printen voor 61 toetsen. Deze heb ik aangepast voor 54 toetsen.

kontakt printen.JPG

wordt vervolgd

Groeten Klaas

Knap stukje vakwerk, en het geduld wat je op moet brengen mag ook wel in groot getal aanwezig zijn !

Succes voor de laaste loodjes.

Gr, Lub

Klaas,

Bedankt voor je duidelijke uitleg. Hier hebben zelfbouwers echt iets aan
Ik ben inmiddels zelf druk aan het ontwerpen en heb al een oude tafel verzaagd voor de toetsen.
Maar ik heb nog een heel andere vraag:

Hoe spelen deze klavieren nu? Heb je echt het gevoel in je vingers alsof je op een mechanisch pijporgel speelt?
Ik denk dan vooral aan het indrukken en loslaten van de toets.
En dan niet in termen van licht of zwaar, maar meer van "gevoel-in-de-toets" Begrijp je wat ik bedoel?
Zou je daar misschien nog iets van kunnen zeggen?

En dan nog een moeilijke vraag:
Als je nog een keer klavieren zou moeten maken zou je het dan op dezelfde manier doen of misschien andere keuzes maken?
Ik bedoel dit uiteraard niet persoonlijk, maar we maken allemaal ons eigen prototype en daar zitten soms onvolkomenheden in die we pas achteraf tegenkomen. Als we dit kunnen delen met elkaar kan de volgende steeds weer een stapje verder komen.

Hart. groet,
Henri

Henri,

De combinatie van kompasveer en de kontakt printen geeft een vrij stevig aanslag gevoel. In de rubber kontakt punten zit en knikpunt tijdens het indrukken. De positie van de printplaat (meer naar voren of naar achteren) bepaalt hoeveel je dit voelt. Dit is wel experimenteren want verder naar voren dan voel je dit punt beter maar is de “blindegang” voordat de toets kontakt maakt groter (moet ongeveer 2 tot 3 mm zijn) meer naar achter is dus precies andersom. Ik wil hier nog mee experimenteren ook in combinatie met magneetjes boven de toetsen.

Als ik weer klavieren zou maken zou ik weer deze methode toepassen m.i. is dit de beste manier voor een doe-het-zelver, misschien niet de snelste. Wel zou ik het zagen van de toetsen met een lintzaag doen.
Met de juiste (professionele) apparatuur kan het denk ik ook op de manier zoals Jan Wim het beschrijft. Als dit lukt is het wel een snellere manier, maar welke manier je ook gebruikt belangrijk is dat er in het aftekenen zo min mogelijk afwijking zit en als deze er is dat deze dan consequent en op dezelfde plaats is. Je krijgt anders de toetsen op de verschillende klavieren nooit goed boven elkaar uitgelijnd.

Groeten Klaas.

Klaas schrijft
Als ik weer klavieren zou maken zou ik weer deze methode toepassen m.i. is dit de beste manier voor een doe-het-zelver

Klaas,

ik zou me zelf maar aan de status doe-het-zelver ontworstelen..........
als je zo'n project tot een goed einde gebracht hebt, mag je van mij de status "Vakman" aannemen

gr
JW

Hallo Jan Wim,

De "eer" van vakman is wel een beetje te veel hoor. Het resultaat is wel bevredigend. Maar als je weet met hoeveel vallen en opstaan het allemaal is gegaan, nou dan.........!!. Maar ja het is leuk om van helemaal niets tot dit eind resultaat te komen en als je dan ziet dat het anderen ook enthousiast maakt om zelf te gaan bouwen en ze wat aan de ervaringen hebben is dit een leuke beloning op de inspanningen. Natuurlijk is ook het vooruitzicht om binnenkort op zulke klavieren te spelen de inspanning meer dan waard.
Op dit moment ben ik met de registerknoppen en de kast bezig. Zolang zal ik helaas nog moeten wachten. Bij mij gaat het helaas niet zo snel als bij jouw. Maar ze zeggen ontberen doet waarderen. Dat dit waar is kom ik nu wel achter.

Trouwens jouw resultaten zijn ook de moeite waard.

Groeten Klaas

Klaas Twigt schreef:Henri,

De combinatie van kompasveer en de contact printen geeft een vrij stevig aanslag gevoel. In de rubber kontakt punten zit en knikpunt tijdens het indrukken. De positie van de printplaat (meer naar voren of naar achteren) bepaalt hoeveel je dit voelt. Dit is wel experimenteren want verder naar voren dan voel je dit punt beter maar is de “blindegang” voordat de toets kontakt maakt groter (moet ongeveer 2 tot 3 mm zijn) meer naar achter is dus precies andersom. Ik wil hier nog mee experimenteren ook in combinatie met magneetjes boven de toetsen.

Groeten Klaas.

Ik zit ook aan magneetjes te denken. Als je dat met balansklavieren kunt combineren heb je bijna geen kompasveer meer nodig denk ik zo. De toetsen zijn dan bijna in evenwicht. In combinatie met lichte grenen toetsen kun je wellicht een maximaal gevoel in je vingers krijgen.

Klaas Twigt schreef:Hallo Jan Wim,

De "eer" van vakman is wel een beetje te veel hoor. Het resultaat is wel bevredigend.

Ik voel met je mee Klaas, Doe-het-zelvers moeten het vaak doen met hobbygereedschap en daardoor moet er vaak geïmproviseerd worden. Des te meer bevredigd het eindresultaat als e.e.a. toch goed is gelukt.

Groeten Henri

ha ha ha,

ik heb dan wel de beschikking over een vlakbank, maar ik staat toch thuis op de aanrecht met een mal de sleufen te fresen, wel met de stofzuiger erop natuurlijk :lol:

en de toetsen kort ik af met de afkort zaag boven op de kliko :oops:

dit doe ik vooral om niet prive en werk door elkaar te mengen, want ik ken mezelf in plaats van een kozijn te maken sta ik toch stiekum toetsen te maken :lol:

dus geen nood ik doe dit project ook gewoon prive thuis, alleen het mm werk gaat machinaal

gr

JW

ja, ja,

Alleen is die machinale maatwerk het verschil tussen wel en niet slagen van de door jouw toegepaste methode.

Groeten, Klaas

Klaas Twigt schreef:Nu kan de toplaag voor de toetsen worden verlijmd. Hiervoor heb ik eiken stroken van 140x47,2x2,5 mm gebruikt. (lxbxd). Door stroken van 47,2 mm te gebruiken komt de lijm naad precies boven een zaaglijn te liggen. Het toetst beleg wordt zowel op de onder als boventoetsen gelijmd.

Groeten Klaas

Klaas, heb je die eiken stroken van 2.5mm dik zelf gezaagd, of is dat ook in de handel?

Groeten
Henri

Henri,

Ik heb deze stroken zelf gezaagd en geschaafd. Of ze in deze dikte in de handel zijn weet ik niet.
Ik heb ze geschaafd met een zelfgemaakte schaafbank die ik van een oud-modelbouwer heb overgenomen. Een handig apparaat waar ik al veel gemak heb gehad.

IMG_1868.JPG

IMG_1867.JPG

Dat ziet er inventief uit!
Het lijkt me een handig apparaat zo. Eigenlijk is het een soort mini-vandiktebank.
Ik heb het ook wel eens met mijn schaaf geprobeerd, maar dan had ik de schaaf los. Dat ging toen toch niet goed.
Intussen zie ik wel dat bijv. de Amsterdamse fijnhouthandel fineer van 2.5mm verkoopt.
Te zijner tijd ga ik daar wel naar informeren.

bedankt en groeten,
Henri

Na het aanbrengen van de kontaktprinten is het zover om de toetsen definitief te plaatsen. Deze worden aan de achterzijde opgesloten met een L-vormige lijst.

Opsluitlijst.jpg

Daarna kunnen de kompasveren worden geplaatst. Deze worden tussen de toetsen en het aluminium hoekprofiel geplaatst. In de toets en het profiel zijn hiervoor kleine gaatjes geboord om de veer te fixeren.
Het messing draadeind pennetjes wat al eerder in de toets was geschroefd steekt door het grotere gat in het aluminium hoekprofiel. Hierop wordt een vilt ringetje en een moertje van leer geplaatst.

Kompasveren onder toetsen_1.jpg

Kompasveren onder toetsen_2.jpg

Als dit is gebeurd rest me nog om op de voorkant van het toetsenraam afwerklijstjes te plaatsen en dan zijn de klavieren gereed om in de nog te maken kast te bouwen en kunnen we verder met de volgende fase, de registerknoppen.

Klavier_1.jpg

Klavier_2.jpg

Klavier_3.jpg

Groeten Klaas

Gewoon, prachtig!

Heel fraai én strak !

Klasse. Vakwerk. Ik ga ook Hautwerken, maar dit soort activiteiten zijn voor mij niet weggelegd.

Bedankt voor jullie reacties. Wat ik leuk vind is dat de presentatie van het bouwen anderen er toe heeft aangezet om ook zelf klaviren te bouwen. IK hoop dat het hun ook lukt en ze er voeldoening in vinden want dat geeft het je wel als je klaar ben. Anderzijds kan ik het me heel goed voorstellen dat men hauptwerk met bestaande orgels gebruikt of een console laat bouwen.

Er gaat heel veel "vrije tijd" inzitten, ter indicatie, zit er ongeveer een 100 tot 120 uur werk per klavier in. Hierin is alles inbegrepen, uitzoekwerk, tekenen, en de montage.

Binnenkort hoop ik wat foto's te plaatsen van de registerknop panelen die naast de klavieren komen.

Groeten Klaas Twigt

Klaas,

Wat opvalt in jouw ontwerp is de open voorkant waardoor je onder de toetsen kijkt.
Op deze manier zie je nog iets van de toetsmechaniek.

Nog een vraagje:
Als je de toetsen indrukt komen dan die draadstiften die door het hoeklijn steken niet tegen de toetsen van het onderliggende klavier aan? Of heb je misschien de toetsen lokaal nog iets uitgefreesd?
Mijn onderste klavier komt op een grondplaat te liggen waardoor dit probleem nog eerder een rol zal spelen.
Is het mogelijk om het hoeklijn wat hoger te leggen (gelijk met de bovenkant van het raam), of staan dan de kompasveren te strak?

Groeten,
Henri

Hallo Henri,

Bij mijn klavieren heb ik de profielen bovenaan gezet, Helaas op de tekening niet bijgewerkt. Voor de werking maakt het niet uit of je het profiel bovenaan of onderaan plaatst.
Als je het profiel bovenaan zet heb je 20mm (de dikte van het toetsenraam) De toets wordt ongeveer 11mm ingedrukt je heb dus 9 mm over tot onderkant toetsenraam. Als de pennetjes toch nog te lang zijn dan kan je de stukjes die uit de lederen moertjes steken afknippen, iets lengte overhouden voor evt. naderhand nog afstellen van de toetsen.
De afstand tussen de bovenkant van de toetsen van de boven elkaar liggende klavieren is 65mm. de afstand van bovenkant toets tot onderkant toetsenraam is 60mm je heb dan nog 5mm extra ruimte.

Groeten Klaas

Ziet er erg fraai uit!!! complimenten!! ben benieuwd wat je van de kast gaat maken, zal ook wel een fraai stukje werk worden als ik dit zo zie.

Klaas Twigt schreef:Hallo Henri,

Bij mijn klavieren heb ik de profielen bovenaan gezet, Helaas op de tekening niet bijgewerkt. Voor de werking maakt het niet uit of je het profiel bovenaan of onderaan plaatst.
Als je het profiel bovenaan zet heb je 20mm (de dikte van het toetsenraam) De toets wordt ongeveer 11mm ingedrukt je heb dus 9 mm over tot onderkant toetsenraam. Als de pennetjes toch nog te lang zijn dan kan je de stukjes die uit de lederen moertjes steken afknippen, iets lengte overhouden voor evt. naderhand nog afstellen van de toetsen.
De afstand tussen de bovenkant van de toetsen van de boven elkaar liggende klavieren is 65mm. de afstand van bovenkant toets tot onderkant toetsenraam is 60mm je heb dan nog 5mm extra ruimte.

Groeten Klaas

Bedankt Klaas,

Dit antwoord hoopte ik al op, en komt mij erg goed uit.
In mijn ontwerp moet ik de zijkanten van het raamwerk onder de toetsen kwijtraken zodat het complete klavier als een lade tussen de bakstukken geschoven kan worden.
Door het hoeklijn hoger te leggen hoeft het raamwerk minder verzwakt te worden. Enkel een paar gaatjes er door boren voor de stiften.

Groet, Henri

Hoi klaas,

even een vraagje
weet jij wat je huidige toetsdruk is met de kompasveer van laukhuff?

mijn huidige Fatar heeft een druk van 55gram( gemeten met een kookweegschaal ondersteboven)
voordat hij door het drukpunt heen gaat

ik denk dat een houten klavier toch wel een toetsdruk van 75 mag hebben???

gr

JW

Hoe heb jij dat gemeten JW? Zat er een blokje op die weegschaal? Ik denk dat ik wel rond de 0,5 kg zit... Maar dat wil ik wel es controleren nu. 8-)

PCorgan.com

Klaas stelt zich voor (bouwverslag)

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor

Re: KLaas stelt zich voor